czwartek, 31 maja 2018

Różne oblicza piłkarskiego "stawiania na młodych". Który model jest najbardziej efektywny?


Różne oblicza stawiania na młodych.

Wiele mówi się i pisze o stawianiu na młodych, rozwijaniu młodych piłkarskich talentów. Czasami wystarczy, że młody chłopak pojawi się na boisku, kilka razy dobrze kopnie piłkę i robi się z niego na siłę gwiazdę Ekstraklasy.

Ostatnio postanowiłem przeanalizować mecze rozegrane w trzech centralnych ligach polskich w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania:

  • gdzie rzeczywiście stawianie na młodych przynosi najlepsze efekty?
  • jak stawianie na młodych wygląda w liczbach?

Pierwsze miejsce bezapelacyjnie zajmuje Górnik Zabrze. Każdy kibic nad Wisłą zdaje sobie sprawę z tego co zrobiono w Zabrzu. W zimie 2017 roku doszło tam do prawdziwej kadrowej rewolucji. Górnik praktycznie stracił już szanse na awans do Ekstraklasy i postawił na młodzież. Ta szturmem wywalczyła awans i z rozpędu podbiła wiele stadionów Ekstraklasy i wywalczyła szansę występów w europejskich pucharach.

czytaj też - Kto stoi za zimową metamorfozą Górnika Zabrze? [ranking zawodników]

Ile młodzieży w Górniku? Trzeba by jeszcze sprecyzować pojęcie młodzieży ;) Napisałem skrypt, który liczy procentowy udział czasu zawodników o statusie młodzieżowca* w każdym meczu Ekstraklasy oraz jednocześnie wyszukuje mecze, które zostały wygrane.

Sezon 2017/2018 - Ekstraklasa


Okazuje się, że 8 pierwszych miejsc to spotkania Górnika Zabrze. Najwięcej czasu (360 minut) w wygranych meczach spędzili młodzieżowcy zabrzan w spotkaniach z Jagiellonią Białystok 14 kwietnia 2018 oraz Zagłębiem Lubin 6 maja 2018. W tym spotkaniu Górnik wystawił aż 6 młodzieżowców. Tylko minutę mniej grali młodzieżowcy Górnika w spotkaniu z Lechem wygranym 2:4 28 kwietnia 2018 roku. To jest niesamowita sprawa, że młodzież Górnika potrafiła wygrywać w najważniejszych spotkaniach sezonu grając przeciwko zdeterminowanym zespołom walczącym o tytuł Mistrza Polski. Ten fakt także ma swoją wymowę.
Te nazwiska młodych wilków Górnika przebojem wdarły się na pierwsze strony gazet: Mateusz Wieteska (rocznik 97 - indywidualny ranking Futbolwliczbach 5092 punkty ), Szymon Żurkowski (97; rank 4485 pkt), Maciej Ambrosiewicz (98 - 2528 pkt), Adrian Gryszkiewicz (rocznik 99, wypatrzony w Centralnej Lidze Juniorów- rank 1152 pkt), Daniel Smuga (97), Daniel Liszka (rocznik 2000), Wojciech Hajda (rocznik 2000)

Ta siódemka znajduje się na liście 25 najlepszych młodzieżowców Ekstraklasy w rankingu Futbol w liczbach. Cały ranking dostępny jest tutaj (klik)
W Zabrzu wręcz roi się od talentów.



Pełną listę spotkań z największym udziałem młodzieży opublikowałem na stronie futbolwliczbach.pl
(menu Rankingi>Mecze Młodzieżowców)

To jest 25 pierwszych spotkań z listy ligowych zwycięstw w Ekstraklasie z największym udziałem młodzieżowców.
Wygrane w Ekstraklasie z największym udziałem młodzieżowców sezon 2017/2018

W sezonie 2017/2018  mecz wygrany z największym udziałem młodzieżowców w jednym zespole to bezpośrednia potyczka o udział w Lidze Europejskiej w ostatniej kolejce pomiędzy Górnikiem Zabrze i Wisłą Kraków. W zespole gospodarzy przez aż 42,8% czasu na boisku występowali młodzieżowcy.

Było to nie tylko rekordowe zwycięstwo młodzieżowców, ale też rekordowy mecz Ekstraklasy, w którym największy procent czasu w zespole należał do młodzieżowców, biorąc pod uwagę także remisy i porażki. Drugi pod tym względem był zremisowany 2:2 mecz Górnika Zabrze z Sandecją Nowy Sącz. Zagrało w nim 5 młodzieżowców Górnika w wymiarze 405 minut czyli 40,9% czasu. 

 
Pierwsza dziesiątka wygranych spotkań z dużym udziałem młodzieży to aż 9 potyczek Górnika Zabrze. Na piątym miejscu znajduje się wyjazdowa wygrana Pogoni Szczecin z Cracovią 1:4 19 maja 2018 roku (u Portowców czas młodzieży 30.8%).

Najlepszy mecz młodzieży Lecha Poznań słynącego z dobrej pracy z młodzieżą zajmuje dopiero 11 pozycję na tej liście. To wygrany 3:1 mecz z Górnikiem Zabrze 7 kwietnia z udziałem czasu młodzieżowców 24% czyli 239 boiskowych minut.


Na liście 25 najlepszych meczów młodzieżowców znajdują się w obecnym sezonie także Cracovia i Zagłębie Lubin ale są to już czasy młodzieżowców poniżej 200 minut czyli kilkanaście procent.


W przekroju całego sezonu procentowy udział czasu zawodników U21 w poszczególnych klubach Ekstraklasy był bardzo zróżnicowany. Pierwszy był oczywiście Górnik Zabrze. Prawie 25% boiskowego czasu otrzymali młodzieżowcy. Drugi był Lech Poznań, trzecia Pogoń, czwarta Cracovia.

Udział czasu młodzieżowców w sezonie 2017/2018




Co ciekawe praktycznie nie korzystali z młodzieżowców obaj spadkowicze. Potocznie uważa się, że walka o utrzymanie to nie czas na eksperymenty. W sezonie 2017/2018 zarówno Termalica Bruk-Bet Nieciecza jak też Sandecja Nowy Sącz praktycznie zrezygnowały z usług młodzieży i solidarnie spadły do I ligi.

 Indywidualne rankingi młodzieżowców w sezonie 2017/2018:

  1.  Mateusz Wieteska - ranking FwL 5962 punty, klub Górnik Zabrze. Wieteska zagrał w 34 ligowych spotkaniach Górnika, z czego 15 było wygranych, 12 zremisowanych, a tylko 7 przegranych (15-12-7). Bilans imponujący, tym bardzie, że Górnik to tegoroczny beniaminek, które po awansie zachował trzon zespołu z I ligi. Wieteska to środkowy obrońca, grający też z boku obrony lub pomocy.
    Mateusz Wieteska - ranking FutbolwLiczbach - 5962 punkty
    Co by się nie działa trener Brosz stawiał na niego konsekwentnie.  Zawodnik o charakterystyce defensywnej, ale potrafiący poszukać gola. Zaliczył w seznie 7 ligowych trafień. Ofensywnie grający obrońca to skarb, za skarby się płaci drogo. Jego wycena w transfermarkt w styczniu to pół miliona Euro. Wieteska wygrał ranking FwL młodzieżowców, a także zajął 9 miejsce w rankingu FwL wszystkich zawodników Ekstraklasy.
  2. Robert Gumny - ranking 5197 klub Lech Poznań. Robert Gumny to obecnie najbardziej gorący towar eksportowy i duma Akademii Lecha. Jego wartość rynkowa w styczniu 2018 szacowana była na poziomie 700 tys Euro.
    Robert Gumny - ranking FutbolwLiczbach - 5197 punkty
    Bilans 33 ligowych spotkań Gumnego w tym sezonie 15-11-7 jest porównywalny z bilansem Wieteski.
  3. Szymon Żurkowski - ranking 4882 Górnik Zabrze. W przypadku Żurkowskiego wycena w styczniu 2018 portalu transfermarkt opiewała na 900 tys Euro, co było najwyższą wyceną w kadrze Zabrzan i wszystkich młodzieżowców Ekstraklasy. Środkowy pomocnik wiosną potwierdził swoją wartość i był jednym z autorów awansu Górnika do strefy pucharowej. Bilans spotkań 14-10-9
  4. Filip Jagiełło - ranking 3447 Zagłębie Lubin. Bilans 12-10-10 Wycena 300 tys Euro. Jagiełło to najmocniejszy punkt Miedziowych spośród młodzieżowców w obecnym sezonie. Zagłębie zapowiada stawianie na młodych wychowanków. Zobaczymy, czy rzeczywiście świadomie będzie realizowało taki profil klubu. Najczęściej kluby robią to powodowane brakiem środków finansowych, a tych w Lubinie nie brakuje. Skuteczne wprowadzanie do piłki młodych talentów to fajna misja. Osobiście nie miałbym nic przeciwko. Jak pokazuje przykład Górnika, stawianie na młodych "grozi" przecież nawet europejskimi pucharami.
  5. Jakub Piotrowski - 3398 Pogoń Szczecin; Wyróżniający się w Ekstraklasie środkowy pomocnik. Bilans 9-8-12 tego zawodnika w obecnym sezonie. Wycena portalu transfermarkt ze stycznia 2018 na poziomie 300 tys Euro pokazuje, że rozgrywając dobry sezon w Ekstraklasie można udowodnić swoją wartość grając nawet w zespole o potencjale grupy "spadkowej".
  6. Konrad Michalak - 3270 Legia Warszawa/Wisła Płock. Bilans spotkań 14-5-10. Po wypożyczeniu z Legii do I ligi do Sosnowca jego wartość transfermarkt określał na poziomie 100 tys Euro. W styczniu w barwach Wisły Płock wart był już 250 tys Euro. Po udanej wiośnie jego wartość może być znacznie wyższa. Ciekawe czy Michalak dostanie szansę regularnej gry w Legii czy jego kariera potoczy się inaczej?
  7. Sebastian Szymański - 2683 Legia Warszawa, bilans spotkań 11-3-7. Rozegrał w tym sezonie tylko 21 spotkań ligowych i  1190 minut, stąd jego dopiero 7 pozycja w rankingu, jednak trzeba zauważyć, że jego forma rosła w przekroju sezonu. W końcowej fazie walki o tytuł był wyróżniającym się graczem, strzelał ważne gole, asystował, szarpał. Bez Szymańskiego Legia nie została by Mistrzem Polski. Szymański poniósł ciężar walki o tytuł, wykazał się charakterem. Takie cechy są nie do przecenienia. Jego delikatna postura wytykana jest czasami jako wada, ale z nią wiąże się nieprzeciętna dynamika zawodnika. Szymański strzelił 4 gole i w grupie najlepszych młodzieżowców ma najlepszy ranking w przeliczeniu na czas spędzony na boisku - 2.25 punktu na minutę. Legia Warszawa w dużym wymiarze czasowym stawiała jedynie na Sebastiana Szymańskiego, który to młodzian wniósł bardzo dużo jakości i dynamiki. Decydował kilkakrotnie o losach spotkania, asystował, zdobywał ważne gole, podrywał Legię do presingu. Dobrze, że chociaż jeden młokos pokazał się w barwach Legionistów z tak dobrej strony. Wycena w styczniu 550 tys Euro. Kolejna będzie wyższa.
  8. Maciej Ambrosiewicz - ranking 2428 Górnik Zabrze, bilans 9-8-6.Wycena 350 tys Euro.
  9. Karol Świderski - 2352 - Jagiellonia Białystok bilans 15-7-10 Wycena 650 tys Euro.
  10. Kamil Pestka - 2257 - Cracovia bilans 6-6-8 , wycena 150 tys Euro.
  11. Patryk Dziczek - 2204 - Piast Gliwice, bilans 7-9-8, wycena 200 tys Euro;
Ta jedenastka zawodników osiągnęła w obecnym sezonie rankingi FutbolwLiczbach.pl powyżej 2 tysięcy punktów. W tym gronie wyceny zawodników oscylowały w przedziale 150-900 tys Euro. Ciekawe jak potoczą się ich losy. Spodziewam się, że będzie dalej głośno o ich dokonaniach.


Młodzieżowcy w Ekstraklasie w poprzednich sezonach.


Warto porównać dane z obecnego sezonu do liczb z poprzednich sezonów Ekstraklasy.  Zwycięstwo z największym udziałem młodzieżowców odniosło Zagłębie Lubin 20 maja 2017 wygrywając na wyjeździe 1:2 z Wisłą Płock. W pierwszej dziesiątce tej listy mamy 4 spotkań Lechii Gdańsk, która do końca walczyła o Mistrzostwo, 4 mecze Lecha, oraz 2 spotkania Zagłębia.

sezon 2016/2017

wygrane mecze Ekstraklasy z największym udziałem młodzieżowców 2016/2017


W przekroju całego sezonu najwięcej stawiania na młodych było w Poznaniu i  Gdańsku, po prawie 12% czasu młodzieżowców. Przy prawie 25% czasu młodzieżowców w Zabrzu w obecnym sezonie wygląda to jednak blado.

Udział czasu młodzieżowców w sezonie 2016/2017



W zestawieniu powyżej nie widać w ogóle Górnika Łęczna, który nie dał zagrać nawet minuty zawodnikowi U21. Jak wiemy Łęczna pożegnała się z Ekstraklasą razem z Ruchem Chorzów, który również prawie nie korzystał z młodzieżowców (0,4% czasu).

sezon 2015/2016




wygrane mecze Ekstraklasy z największym udziałem młodzieżowców 2015/2016
W sezonie 2015/2016 rekordowy wygrany mecz z największym udziałem młodzieżowców to wygrana Jagiellonii w Kielcach 1:3, kiedy to młodzieżowcy grali 419 minut (42,3% boiskowego czasu).

W całym sezonie 2015/2016 na młodzież najmocniej stawiała Jagiellonia, druga była Lechia Gdańsk.

Udział czasu młodzieżowców w sezonie 2015/2016



Znowu potwierdziła się reguła, że spadkowicze nie korzystają z młodzieży, a zespół bez elementu młodzieńczej fantazji wcale nie jest z tego powodu lepszy i skuteczniejszy w walce o utrzymanie. Spadły Podbeskidzie Bielsko-Biała (tylko 2,3% czasu młodzieżowców) i Górnik. Zabrzanie wkrótce zmienili radykalnie podejście do korzystania z młodzieży i dzisiaj przygotowują się do eliminacji Ligi Europy. Podbeskidzie nadal w I lidze stawia na młodzieżowców w zakresie niewiele większym niż to jest wymagane (tylko 14,4% w tym sezonie, 11,3% w poprzednim sezonie). Ale o młodzieżowcach w I lidze napiszę osobny tekst gdy się zakończą rozgrywki. No chyba, że te ambitne plany pokrzyżuje mi brak czasu.

Jak spisywały się zespoły Ekstraklasy stawiające na młodych? Górnik Zabrze został rewelacją obecnego sezonu, Lech regularnie przygotowuje swoich młodzieżowców do transferów za granicę i zarabia na tym nieźle. Lechia w sezonie 2015/2016 odważniej stawiała na młodych i zajęła niezłe 5 miejsce w Ekstraklasie. Jagiellonia Michała Probierza w tym samym sezonie z 20,3% udziałem młodzieżowców zajęła 11 lokatę w Ekstraklasie, ale inwestycja w Bartłomieja Drągowskiego przełożyła się na realną kasę dla Jagi, natomiast inwestycja w Przemysława Frankowskiego i Karola Świderskiego zaowocowała świętowaniem wicemistrzostwa kraju w 2 kolejnych sezonach.

Czy świetle tych faktów warto stawiać na młodzież? Ja uważam, że warto. Każdy klub szuka sobie własnego modelu funkcjonowania, ale mnie najbardziej imponuje model, w którym znajduje się  trochę miejsca dla utalentowanej młodzieży. Jest w tych zespołach jakiś urok, nieprzewidywalność.


Pro Junior System punktuje udział młodzieżowców według czasu gry i rangi rozgrywek. W mojej ocenie istotne jest to czy zespoły z młodzieżowcami w składzie wygrywają, remisują czy przegrywają. Istnieje zjawisko stawiania na młodzież na siłę, byle ich pokazać światu, zwłaszcza managerom i zapunktować w Pro Junior System. Moim zdaniem takie działania mogą owocować promowaniem zawodników, którzy wcale na to nie zasługują. Dlatego w rankingach FwL czas wygranych spotkań mnożony jest razy 3, a przegranych razy 0.3.

* młodzieżowcem z sezonie 2017/2018 był zawodnik urodzony w roku 1997 lub później 

#polskie talenty piłkarskie
#ranking piłkarzy polskich
#młodzieżowcy w Ekstraklasie